In de week van 26 tot en met 30 maart besteedde Radio2 elke dag aandacht aan het thema ’toegankelijkheid’. Dit engagement kaderde in de campagne ‘Iedereen Toegankelijk’ van Inter  (expertisecentrum toegankelijkheid en Universal Design). De week werd afgesloten met een slotevent in Berchem. Handiscoop volgde deze dag, die begon met enkele panelgesprekken. De inspiratie voor deze gesprekken haalden de organisatoren onder meer bij de Radio2-luisteraars. Het zal je niet verbazen dat mobiliteit de meeste vragen opleverde. We hoorden ‘oude bekenden’ zoals de reservatieplicht voor rolstoelgebruikers bij De Lijn en de houding van chauffeurs tegenover personen met een handicap. Naast mobiliteit passeerden ook toegankelijke gebouwen, toegankelijke televisie en tv-apps de revue.

Toegankelijkheid is geen prioriteit voor onze politieke partijen.

’s Middags kruisten kopstukken uit vijf Vlaamse partijen de degens in het politiek debat. Het woord was aan Ikrame Kastit (Groen), Güler Turan (sp.a), Wouter Beke (CD&V), Helga Stevens (N-VA) en Willem-Frederik Schiltz (Open VLD).

Elke beleidsmaker gaf ruiterlijk toe dat Vlaanderen – zeker in vergelijking met de buurlanden – geen schoolvoorbeeld van toegankelijkheid is. “Vroeger stond toegankelijkheid niet op de politieke agenda en was diversiteit niet aan de orde.” En er werd nog meer mea culpa geslagen: “politici zijn ‘hardhorend’ en de stem van personen met een handicap klinkt niet luid genoeg, de regels zijn onduidelijk en er heerst onwetendheid. De vrijblijvendheid moet verdwijnen …” en “politici moeten eens op een andere manier door hun stad lopen om de problemen te zien”.

Tot zover waren we nog redelijk optimistisch. Politici beseffen zowaar dat er zich een probleem stelt! Maar toen kwam de vraag hoe ze na de verkiezingen willen afdwingen dat publieke gebouwen toegankelijk zijn. Vanaf dan werd er gegoocheld met uitspraken als “niet alleen bestraffen, ook sensibiliseren” en “stimuleren en verplichten”. Volgens de panelleden moeten we toegankelijkheid als troef zien en de (lokale) overheid moet haar verantwoordelijkheid nemen en zelf het goede voorbeeld geven. En we moeten ons afvragen wat het minimum is dat we mogen verwachten van de overheid en de privé.

Mooi zo, dachten we. Maar de vraag was: hoe gaan we dat realiseren? “Met advies en de financiële middelen om dat advies toe te passen”, klinkt dan goed. Maar bij ons begint dan toch een alarmbelletje te rinkelen. Is er nu ineens geld? Of beloven de dames en heren politici hier dingen die ze nooit kunnen waarmaken?

Over naar de volgende vraag. Nu komen we stilaan bij het moment dat ons panel echt door de mand valt. Want de vraag luidt: “Welke maatregelen neemt jouw partij om ervoor te zorgen dat de informatie over jullie partijprogramma voor iedereen toegankelijk is? Ik wil mij immers goed informeren voor ik stem.””We besparen je, lieve lezer, het rond-de-pot-draaien dat op deze eenvoudige vraag volgde. Wel geven we een eervolle vermelding aan panellid Schiltz. Met zijn droog “Totaal niet aan gedacht …” had hij als enige de moed om eerlijk te antwoorden.

Er volgde nog een vraag over de zin van adviesraden, maar op dit punt in het debat was de moed ons al in de schoenen gezonken. Natúúrlijk vond iedereen dat het beleid naar personen met een handicap moet luisteren.

“Politici moeten burgers veel meer bevragen, zowel individueel als via organisaties.” Wij vielen van onze stoel toen we dit hoorden. Personen met een handicap en hun omgeving schreeuwen hun ongenoegen (en soms wanhoop) al jaren uit. KVG moet 73 jaar na haar oprichting nog steeds op dezelfde nagels kloppen … En we doen dit constant en op alle niveaus. Het kan toch niet dat de politiek nog steeds niet weet wat de (toegankelijkheids-)problemen van mensen met een handicap inhouden?

Weet je, we willen alles wat tijdens het debat werd gezegd graag geloven want het klinkt ons als muziek in de oren. Maar de geoefende luisteraar hoorde toch vooral holle woorden, slogans en vage verkiezingsbeloften. Het is makkelijk om te verkondigen dat je de zaken vanaf nu eens flink gaat aanpakken én daar financiële middelen voor vrijmaakt, als niemand je echt op de man/vrouw af vraagt hoe je dat precies gaat aanpakken. Dit was een heel mak debat waarbij de politici het aanwezige publiek vooral naar de mond wilden praten. Er werd vaak geschermd met het VN-Verdrag en het feit dat België dit verdrag heeft geratificeerd. Maar niemand blonk uit door stevige dossierkennis, wat weer eens pijnlijk duidelijk maakt dat toegankelijkheid geen prioriteit is voor onze politieke partijen.