Wij zijn blij dat het Vlaams Regeerakkoord 2019-2024 er is. Bij elk bestuursakkoord liggen er nieuwe kansen om de samenleving inclusiever te maken, tegemoet te komen aan de noden van de gemeenschap en van mensen met een handicap in het bijzonder. Vooraf, in het door ons georganiseerde politiek debat bijvoorbeeld, hadden we veel bijval van alle politieke partijen voor onze vragen aan de beleidsmakers. Dat schept verwachtingen.

Er staat nu heel wat positiefs in het regeerakkoord. Maar er staan ook harde zaken in, zaken die pijn doen. En dan vraag je je af of er wat van het positieve in huis zal komen. Hier onze bedenkingen bij een aantal maatregelen uit het regeerakkoord.

Onderwijs

Het M-decreet was het begin van een nieuwe wereld voor ons. Geïnspireerd door internationale afspraken zoals het VN-Verdrag voor personen met een handicap bracht het M-decreet nieuwe kansen op inclusief onderwijs en de persoonlijke ontwikkeling van kinderen met en zonder handicap.

Er zijn maatregelen nodig om het M-decreet beter te doen werken. Er was veel onbegrip en ook weerstand tegen kinderen met een handicap in de klas. Er was te weinig ondersteuning op de juiste plaats en het juiste moment, maar de regering heeft de foute conclusie getrokken en in plaats van maatregelen te nemen in de geest van inclusie en gelijke kansen voor iedereen, wordt het M-decreet nu koudweg afgeschaft. . Er komt iets nieuws en iets beters, zo staat in het regeerakkoord. Maar de teneur is duidelijk. Minder kinderen met een handicap in het gewoon onderwijs.

Wachtlijsten

De wachtlijsten worden zo snel mogelijk teruggedrongen. Dit lezen we graag. Elke persoon op de wachtlijst heeft zijn handicap én zijn ondersteuningsnood immers ook effectief bewezen. Maar KVG leid je niet zomaar om de tuin! Want als we naar de cijfers kijken, zien we dat er slechts 270 miljoen extra is. Dit betekent dat je wachtlijsten zal laten groeien in plaats van ze weg te werken.

Samen met het consortium #ikwachtmee slaat de sector de handen in elkaar en bekijkt KVG welke concrete acties hier mogelijk zijn.

Mobiliteit

Goed nieuws: de Vlaamse Regering is het erover eens dat de mensen ook letterlijk ergens moeten geraken. Er komt een masterplan toegankelijkheid aan, met ambitieuze maar haalbare doelstellingen. Basisbereikbaarheid geldt immers voor iedereen. Voor het vervoer op maat zijn onze verwachtingen hooggespannen, nu de Vlaamse Regering een grotere flexibiliteit en een meer op de vraag aangepast aanbod aankondigt. De garanties die er nu bestaan betreffende aangepast vervoer en leerlingenvervoer blijven ook overeind. Dat is goed nieuws voor ons en we zijn er blij mee. En we hopen dat de resultaten van deze keuzes snel zichtbaar worden op het terrein.

Toegankelijkheid

Integrale toegankelijkheid wordt als absolute kwaliteitsvoorwaarde ingeschreven binnen het beleid. Echt, wij kijken vol verwachting uit naar de concrete maatregelen en nogmaals, we hopen dat die er heel snel komen.

Tewerkstelling

De Vlaamse overheid zal een voorbeeldrol vervullen als het gaat over de tewerkstelling van personen met een handicap. Dat vindt KVG goed en zeer ambitieus. Want de vorige regeringen hadden datzelfde voornemen, maar konden het niet waarmaken. Ook zet men meer in op sociale economie. Wij zijn grote voorstanders van doorstroming vanuit de sociale economie naar het gewone economisch circuit. Maar niet alle personen met een handicap kunnen doorstromen en voor deze mensen moet sociale tewerkstelling volgens ons ook een oplossing blijven bieden. Hun tewerkstelling creëert een economische meerwaarde en draagt bij in de strijd tegen armoede. Toch ook iets waar de regering belang aan hecht. We vinden bovendien dat de strijd tegen de armoede bij de niet werkenden ook mag opgevoerd worden. Niet elke persoon met een handicap kan worden geactiveerd.

Basisondersteuningsbudget

We hopen dat we ons geen zorgen moeten maken bij de hervorming van de zorgbudgetten. Het basisondersteuningsbudget of het zorgbudget voor personen met een handicap zou uitdoven voor meerderjarigen. Dit terwijl uit onderzoek gebleken is dat het BOB een grote meerwaarde is voor mensen en hun gezin die hiervan gebruik maken. We rekenen erop dat de hervorming van het zorgbudget ten goede komt aan alle personen met een handicap met een zorgbehoefte.

Omdat gestreefd wordt naar één inschalingsinstrument zijn we bezorgd dat bij de inschaling zal vergeten worden dat mensen met een handicap ook ondersteuning moeten kunnen betalen om te participeren in de samenleving. Het gaat dus over meer dan wassen, kleden, eten en slapen. En wij eisen dat de regering die noden blijft meenemen in de meting van de zorgnood en er ook budget voor ter beschikking stelt.

Mensen wordt ondersteuning ontzegd

KVG wil wijzen op een heel pijnlijke en zorgwekkende uitspraak, en daaraan gekoppelde maatregel. Mensen zullen eerst moeten bijdragen aan het systeem voor ze beroep kunnen doen op zorg en ondersteuning. Concreet zullen nieuwkomers 10 jaar uitgesloten worden vooraleer ze bijvoorbeeld een zorgbudget kunnen krijgen, of zelfs een mobiliteitshulpmiddel. Dat raakt ons in het hart. We vinden het niet kunnen dat je kwetsbare mensen die solidariteit nodig hebben kunt uitsluiten van noodzakelijke zorg of hulpmiddelen omdat ze (nog) niet bijdragen. Veel mensen met een handicap zullen bovendien nooit een bijdrage, in de zin zoals de regering het bedoelt, financieel en economisch, kunnen leveren.

UNIA

Eén van onze bondgenoten in de strijd tegen uitsluiting en discriminatie van mensen met een handicap is UNIA. Het aantal klachten over uitsluiting en discriminatie op basis van handicap is immens. In alle levensdomeinen. En UNIA doet er volgens ons wat aan. De regering gaat iets nieuws en beters oprichten. De regering vermeldt er nog bij dat ze racisme in al haar vormen verwerpt en er tegen zal optreden. Maar hoe doet ze dat als ze de instrumenten daarvoor afbreekt?

NOOZO wordt OOZO?

In het regeerakkoord lezen we dat de Overheid niet meer naar overlegorganen wil luisteren die op basis van handicap zijn georganiseerd. Het is een understatement om te zeggen dat die passage onze wenkbrauwen doet fronsen. Niets over ons zonder ons (NOOZO) is één van de belangrijkste beginselen van elke organisatie van personen met een handicap. Wij kunnen dus niet anders dan van ons laten horen. De aankondiging van de Vlaamse regering dat ze niet meer wil luisteren, zien we dan maar als een uitdaging om ons anders en beter te laten horen. Wij aanvaarden geen OOZO ‘over ons zonder ons’! Gezien we met veel zijn en luid kunnen roepen als het moet, hebben we er alle vertrouwen in dat het zal lukken.

Op zondag 20 oktober was Vlaams minister-president Jan Jambon te gast in “De zevende dag” op één. Die dag beantwoordde hij vragen uit het publiek over de nieuwe Vlaamse regering en haar plannen.

Gert Dupont, de papa van Janosh van de actie #ikwachtmee en Dorien Meulenijzer, voorzitster van de OCMW-raad in Leuven konden zo vragen wat de Vlaamse regering gaat doen voor mensen met een handicap die wachten (en wachten, en wachten…).

Heb je de uitzending gemist?
Een uitgebreide neerslag en de verschillende fragmenten kan je terugvinden op https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/10/20/vragen-jambon/.

Uiteraard stopt het hier niet voor ons: handicap mag niet vergeten worden op de politieke agenda! KVG blijft dan ook jullie bezorgdheden delen en opkomen voor de belangen van alle mensen met een handicap. Samen kunnen we meer, samen staan we sterker! Hou ons in de gaten voor opvolging en nieuws.