Hoorde jij al van het ‘zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden’? Vast wel. Vroeger spraken wij over ‘de zorgverzekering’ of ‘de mantelzorgpremie’. Mensen die veel zorg nodig hebben, kunnen een zorgbudget van 130 euro/maand krijgen. Het gaat dan vooral om oudere mensen die in een woonzorgcentrum verblijven? Of om personen met die thuis veel (eventueel professionele) ondersteuning nodig hebben. Leeftijd heeft geen belang, ook heel jonge kinderen met een ernstige zorgbehoefte kunnen dit zorgbudget van 130 euro/maand krijgen. Maar die 130 euro per maand? Sinds 1 maart 2009 is dit bedrag identiek hetzelfde. In tegenstelling tot veel andere uitkeringen werd dit zorgbudget geen enkele keer aangepast aan de evolutie van de prijzen of de levensduurte.
Geen 130 euro, maar 152 euro!
Hoe hoog zou het zorgbudget dan wel moeten zijn als dit, bijvoorbeeld op basis van de index van de consumptieprijzen, wel zou aangepast zijn? Wel beste lezer, met zo’n berekeningen vult de Handiscoopredactie nu haar middagpauze. Tussen de boterham en de appel als dessert kwamen wij tot het volgende:
In maart 2009 bedroeg de index van de consumptierijzen 111,07 (2004=100). In september 2018 steeg de index tot 129,89. Met deze index zou het zorgbudget momenteel 152 euro moeten bedragen, en dan hebben wij nog afgerond naar beneden. In mensentaal: met 152 euro koop je nu hetzelfde als wat je in 2009 met 130 euro kocht.
Terugbetaling hulpmiddelen
Normaal gezien worden op 1 januari de bedragen op de refertelijst voor hulpmiddelen die door het VAPH worden terugbetaald geïndexeerd. Maar wat stellen we nu vast? Al twee jaar worden deze bedragen niet meer aangepast. Hiervoor is er een besluit van de Vlaamse Regering nodig, maar de Vlaamse Regering neemt dit besluit niet.
Iedereen die een hulpmiddel nodig heeft, weet dat het refertebedrag dat je terug betaald krijgt van het VAPH niet volstaat. Vaak moet je uit eigen zak er nog een hele som bijleggen. Dat de refertebedragen dan ook nog achterblijven op de stijgende levensduurte, ziet KVG als een lineaire besparing op kap van mensen die een hulpmiddel nodig hebben. Toegegeven… sommige hulpmiddelen zijn een beetje in prijs gezakt, maar gemiddeld genomen zijn ze veel duurder geworden. KVG eist nu dat ook de refertebedragen voor hulpmiddelen de reële prijzen volgen.
Zorgbudget voor mensen met een handicap
Het aantal personen met een handicap dat wacht op zorg en ondersteuning is groot, te groot. En voor sommigen duurt het wachten lang, te lang. Voor meerderjarigen in prioriteitengroep drie lopen de wachttijden op tot 10, 12 jaar en langer. Schande is dat! Sommigen van hen, maar lang nog niet iedereen, krijgen een basisondersteuningsbudget (BOB) van 300 euro/maand om de grote zorgdruk wat te verminderen. Sinds enkele maanden zeggen wij wel niet langer BOB, maar ‘zorgbudget voor mensen met een handicap’. Je moet de besteding van je zorgbudget niet verantwoorden, maar bedoeling is wel dat je hiervan bijv. een vrijwilliger een vergoeding geeft, dienstencheques koopt om je huishouden wat te verlichten of je mobiliteit te verbeteren, een paar uur per maand een assistent aanwerft, … Oorspronkelijk werd gesteld dat ‘alle personen met een erkende handicap en een vastgestelde ondersteuningsnood die nog geen gebruik maken van niet-rechtstreeks toegankelijke ondersteuning (NRTH) die aangesloten zijn bij een zorgkas’ dit zorgbudget zouden krijgen. Omwille van budgettaire redenen werd dit zorgbudget stapsgewijs ingevoerd en automatisch toegekend (je kunt het dus niet aanvragen):
- Sinds 1 september 2016 aan meerderjarigen die op 31 december 2014 en op 1 januari 2016 met een actieve vraag voor NRTH geregistreerd waren op de Centrale Registratie Zorgvragen en over een goedkeuring voor NRTH beschikken.
- Sinds 1 januari 2017 aan minderjarigen die op 30 juni 2015 geregistreerd waren bij de intersectorale toegangspoort voor jeugdhulp.
- Sinds september 2017 aan kinderen en jongeren tot 25 jaar waarbij de handicap is aangetoond door minstens 12 punten op de schaal voor de bijkomende kinderbijslag of minstens 12 punten op de schaal van de integratietegemoetkoming
In 2018 kwam er geen nieuwe toekenningsgroep bij. Beleidsmatig wou men een en ander evalueren. Wat is men van plan in 2019? Komt er een uitbreiding van de toekenningsgroep? Wij wachten vol spanning, maar KVG pleit er alvast voor dat alle mensen met een erkende handicap en ondersteuningsnood die nog geen NRTH krijgen een zorgbudget krijgen om de zorgdruk wat van de ketel te halen.
Maar wij wijken af… terug naar onze index. Voor het zorgbudget is er geen automatische aanpassing aan de stijging van de prijzen of een welvaartsaanpassing niet voorzien! In feite is de 300 euro die in 2016 bepaald werd, nu we twee jaar verder zijn slechts 290 euro waard. BOB wordt met de tijd een BOBJE!
Beste Vlaamse Regering, dit is niet serieus. Zorg er ten minste voor dat alle uitkeringen de stijging van de prijzen volgen! En schrijf in de toekomst in elk Koninklijk Besluit, in elk decreet, … uitdrukkelijk in dat alle uitkeringen of tussenkomsten gekoppeld moeten zijn aan de index. KVG gaat constant op deze nagel blijven kloppen.