Op 13 december 2006 keurde de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap goed. Voor alle duidelijkheid: dit verdrag voert geen nieuwe rechten in voor personen met een handicap. Het bevestigt enkel dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van 1948 ook geldt voor personen met een handicap. Deze verklaring nog eens expliciet bevestigen voor mensen met een handicap was nodig omdat in een groot aantal landen de grondrechten niet worden nageleefd wanneer het personen en kinderen met een handicap betreft. Bovendien stelden de VN: ‘De medische en paternalistische benadering isoleert mensen met een handicap en ontneemt hen hun grondrechten’.

In juli 2009 engageerde België zich om het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap ook effectief in de praktijk te brengen. In 2014, vijf jaar na de ‘ratificatie’ moest ons land in New York voor het eerst verslag uitbrengen over de wijze waarop zij dit Verdrag in de praktijk brengt. Het comité voor de rechten van personen met een handicap stuurde België met maar liefst 21 aanbevelingen terug naar huis. In 2019 moet ons land opnieuw een rapport voorleggen en aantonen wat ze met die aanbevelingen gedaan heeft. Nu we halfweg zijn, maakte het BDF, Belgian Disability Forum, alvast een tussentijds rapport met een stand van zaken. Hiervoor werd aan de ministers, op de verschillende beleidsniveaus, gevraagd welke concrete maatregelen ze genomen hebben om de aanbevelingen van de VN uit te voeren.

Pierre Gyselinck, voorzitter van het BDF én van KVG: “Het minste wat je kunt zeggen is dat België en alle deelstaten nog flink wat werk voor de boeg hebben, willen ze in 2019 een beter rapport halen dan in 2014. Waarom men soms zo lang blijft talmen om effectieve vooruitgang te boeken, is mij ook een raadsel. Neem nu de toegankelijkheid … Een grote bevolkingsgroep, niet enkel mensen met een handicap, is gebaat bij een betere toegankelijkheid. De wetgeving op toegankelijkheid van openbare gebouwen voorziet stafrechtelijke sancties bij niet-naleving. Toch vervolgt het openbaar ministerie de overtredingen niet. Waarom zouden architecten en bouwheren de toegankelijkheidsnormen dan respecteren? Hoe kunnen we op deze manier serieuze stappen voorwaarts zetten op het vlak van een betere toegankelijkheid?”

Waarom zouden architecten en bouwheren de toegankelijkheidsnormen respecteren?

Het BDF greep dit tussentijds rapport ook aan om de beleidsverantwoordelijken voor de zoveelste keer aan te porren om eindelijk eens werk te maken van adviesraden. Het Verdrag stelt uitdrukkelijk dat personen met een handicap en hun representatieve organisaties moeten betrokken worden bij de besluitvorming die hen aanbelangt.

Op dit moment hebben vijf van de acht beleidsniveaus in België een adviesraad. Zo neemt KVG een actieve rol op in de Hoge Raad voor Personen met een Handicap die het federale beleid adviseert. In Vlaanderen komt het er echter niet van. Al jaren wordt de oprichting van een ‘Vlaamse raad voor personen met een handicap’ bestudeerd. Hoeveel geld dit al gekost heeft, hoeveel energie dit al gevraagd heeft van vele betrokkenen, ook van KVG-medewerkers, … God mag weten waarom de knoop maar niet doorgehakt wordt, waarom al die organisaties die hier actief rond werken al vele jaren aan het lijntje gehouden worden. Ook nu weer worden we met een studieopdracht de laan uitgestuurd. Waarom treedt minister Homans (N-VA) op dit vlak niet even kordaat op als in andere dossiers?

Gelukkig zag het BDF wel enkele lichtpuntjes. Het M-decreet in het onderwijs, de nieuwe wet bevindvoering, de evoluties in de zorg, … Omwille van een gebrek aan middelen blijft het echter te veel bij goede bedoelingen alleen. Inclusief onderwijs kan enkel slagen als er voldoende middelen zijn voor de ondersteuning van leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte. De nieuwe wet bewindvoering is geïnspireerd op het VN-verdrag. Maar om de mooie theorie ook goed in de praktijk te brengen, moeten de vrederechters op ondersteuning kunnen rekenen en die is er niet. En dan de zorg … Dat mensen met een handicap en hun netwerk nu meer kans hebben om eigen keuzes te maken en de regie voor hun leven meer in handen te nemen is een goede zaak. Maar de lange, lange wachtlijsten in de zorg zijn een welvarende regio als Vlaanderen onwaardig!

Meer informatie over de initiatieven van het BDF: bdf.belgium.be/nl/, 02 509 83 58.