Activiteiten Dagelijks Leven (ADL)
Dit zijn de handelingen die je in het dagelijkse leven doet
vb: eten, drinken, koken, wassen, naar toilet gaan, huishouden, transfers…
Basisondersteuningsbudget (BOB)
Is van naam veranderd en heet nu zorgbudget voor mensen met een handicap. €300 per maand om ondersteuning mee in te kopen. Voor mensen met beperkte zorgnood. Je kan dit niet zelf aanvragen. Meer info hier.
Bijstandsorganisatie (BO)
Een organisatie die jou helpt bij de besteding en het organiseren van je Persoonsvolgend Budget. Absoluut vzw is de bijstandsorganisatie die behoort tot de KVG-groep.
Bovengebruikelijke Zorg (BGZ)
De zorg en ondersteuning die gezinsleden extra geven aan elkaar. Zo is het bijvoorbeeld vanzelfsprekend dat een ouder zijn tweejarig kind helpt bij het douchen (gebruikelijke zorg), maar het is niet meer logisch dat een ouder zijn veertigjarig kind helpt bij het douchen. Dit is bovengebruikelijke zorg. Je mag niet vergeten dat bovengebruikelijke zorg steeds gaat over extra ondersteuning bieden aan mensen die bij jouw thuis wonen, onder eenzelfde dak.
Budgethouder
Persoon aan wie een Persoonsvolgend Budget (PVB) is toegekend. In de meeste gevallen is dit de persoon met een handicap zelf. Als de persoon met een handicap nog minderjarig is, zijn het de ouders die budgethouder zijn. Indien er sprake is van bewindvoering, is de bewindvoerder de budgethouder. Een budgethouder is verantwoordelijk voor het Persoonsvolgend Budget en moet dan ook alle contracten tekenen en beheren.
Cashbudget
Wanneer je je Persoonsvolgend Budget in cash vraagt, betaalt het VAPH rechtstreeks het budget aan jou. Met dit bedrag kan je je ondersteuning organiseren, bijvoorbeeld door een assistent aan te werven of diensten te kopen. Dit kan bij door het VAPH vergunde zorgaanbieders, maar ook bij reguliere diensten of om tussen te komen in de kosten van een vrijwilliger. Je moet dit budget zelf beheren en er de verantwoordelijkheid over dragen. Hiervoor kan je je laten bijstaan door een bijstandsorganisatie. Naast een cashbudget kan je ook gebruik maken van vouchers. Zie verder voor meer info.
Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW)
Je kan bij een CAW terecht voor allerhande vragen die te maken hebben met welzijn. Persoonlijke, financiële, administratieve of juridische problemen. Het CAW luistert naar je verhaal en probeert je verder te helpen. Specifiek voor jongeren kan je terecht bij het JAC, het Jeugd Advies Centrum. Via hun website kan je zien waar je terecht kan in je buurt.
Dienst Aangepast Vervoer (DAV)
Als je een mobiliteitsbeperking hebt kan je bij een Dienst Aangepast Vervoer aankloppen met je vervoersprobleem of vervoersvraag. De DAV zoekt met jou naar de beste oplossing. Dit kan het openbaar vervoer, vervoer door een MMC (minder mobielen centrale) of het ziekenfonds zijn. Als er geen oplossing wordt gevonden, zorgt de DAV voor aangepast deur-tot-deurvervoer. Een DAV werkt met beroepschauffeurs en al dan niet voor rolstoelgebruikers. Een Dienst Aangepast Vervoer krijgt voor haar werking subsidies van de Vlaamse overheid. Er bestaan ook andere diensten die aangepast vervoer verzorgen, zoals bijvoorbeeld Handicars.
Dienst Maatschappelijk Werk (DMW)
Je vindt een DMW bij je mutualiteit. Je kan er terecht met je vragen en aanvragen rond hulp- en dienstverlening. Zij kunnen jou ook helpen met je aanvragen bij het VAPH.
Door het VAPH vergunde Zorgaanbieder (VZA)
Dit is een organisatie die ondersteuning aanbiedt aan mensen met een Persoonsvolgend Budget. De aanbieder voldoet aan de vergunningsvoorwaarden van het VAPH: kwaliteitsvolle zorg en ondersteuning aan mensen met een handicap verlenen. Een organisatie die zo’n vergunning heeft, mag een voucher ontvangen.
Dit zijn voornamelijk de voorzieningen van vroeger. Een groot deel van de vergunde zorgaanbieders kan je hier terugvinden.
Dienst Ondersteuningsplan (DOP)
Een gratis dienst die jou helpt om je ondersteuningsnood te kaderen. Wat heb je nodig? Wie kan jou die ondersteuning bieden? De DOP brengt dit samen met jou en je netwerk in kaart. In deze brochure staat meer informatie over hun werking en de contactgegevens.
Handicapspecifieke ondersteuning
Bijkomende ondersteuning die je specifiek nodig hebt omwille van je handicap, meestal ter aanvulling van mantelzorg en reguliere ondersteuning.
Heroverwegingscommissie (HOC)
Ben je niet akkoord met de beslissing van het VAPH over je aanvraag voor een hulpmiddel of een Persoonsvolgend Budget? Dan kan je een verzoek tot heroverweging indienen. Dat betekent dat je aan het VAPH vraagt om je aanvraag opnieuw te onderzoeken. De heroverwegingscommissie onderzoekt jouw aanvraag en adviseert het VAPH.
Herziening
Is je situatie veranderd? Heb je nu meer ondersteuning nodig dan wat je met je Persoonsvolgend Budget (PVB) kan betalen? Of ben je nog aan het wachten op een PVB, maar is je situatie veel dringender geworden? Dan kan je een herziening bij het VAPH indienen.
Hulpmiddelen
Het VAPH komt tegemoet in de aankoop van hulpmiddelen of aanpassingen in je huis of aan je wagen. Voorbeelden zijn: douchestoel, traplift, gas en rem aan het stuur… Hier lees je er meer over.
Voor mobiliteitshulpmiddelen kan je terecht bij de Vlaamse sociale bescherming.
Intersectorale Toegangspoort
Wil je handicapspecifieke ondersteuning voor je minderjarige zoon of dochter aanvragen? Dan moet je langs de Intersectorale Toegangspoort. Maar ook alle andere vormen van jeugdhulp (begeleidingstehuis, pleeggezin…), vraag je langs deze weg aan. Meer info vind je hier.
Jeugd Advies Centrum
Het JAC is onderdeel van de werking van CAW en richt zich specifiek op jongeren tot en met 25 jaar. Voor meer info over de werking zie CAW.
Maatschappelijke Noodzaak (MaNo)
Een uitzonderingsprocedure om een Persoonsvolgend Budget aan te vragen en dit direct te krijgen. Voor Maatschappelijke Noodzaak moet er sprake zijn van aantoonbaar misbruik en/of verwaarlozing. Meer info hierover vind je hier.
Mantelzorg
Mantelzorg is de extra zorg en ondersteuning die familieleden of goede kennissen gratis aan iemand geven. Je kan mantelzorg geven in huis (bovengebruikelijke zorg) of je kan ook ondersteuning bieden aan iemand die niet bij jou woont.
Multidisciplinair Team (MDT)
Dit is een team dat bestaat uit verschillende medici, paramedici en sociaal werkers (zoals dokter, psycholoog, ergotherapeut…). Zij helpen je met je aanvragen bij het VAPH voor hulpmiddelen of een Persoonsvolgend Budget. Het MDT is onafhankelijk van het VAPH, maar maakt wel deel uit van een andere instantie. Je vindt zo’n team bijvoorbeeld bij je mutualiteit. Maar ook revalidatiecentra, Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB) of bijvoorbeeld observatiecentra kunnen een MDT hebben. Een lijst met de erkende MDT’s vind je hier.
Netwerk
De mensen in jouw omgeving: je gezin, familieleden, vrienden, buren… die jou mogelijks kunnen helpen.
Niet-Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (n-RTH)
Intensieve en handicapspecifieke ondersteuning die je moet aanvragen via het VAPH (meerderjarigen) of de Intersectorale Toegangspoort (minderjarigen). Voor meerderjarigen gaat het over een PVB, voor minderjarigen over een PAB of MFC.
Noodsituatie
Een uitzonderingsprocedure om een Persoonsvolgend Budget aan te vragen en dit direct te krijgen. Een noodsituatie is een onverwachte situatie waarbij de sociale context weggevallen is en er daarom onmiddellijk professionele hulp geboden moet worden aan de persoon met een handicap. Meer info hierover vind je hier.
Ondersteuningsfuncties
Er bestaan verschillende soorten ondersteuning. Deze zijn opgedeeld in functies.
Je hebt zes verschillende functies.
- Woonondersteuning
Ondersteuning tijdens de week bij het wonen. Bijvoorbeeld: hulp bij het eten maken, klaarmaken om te gaan slapen… De ondersteuning wordt gegeven in groep met verschillende mensen samen en kan zowel begeleiding als permanentie zijn. Deze ondersteuning loopt telkens van 17u ’s avonds tot 9u ’s morgens. - Dagondersteuning
Ondersteuning die gedurende de dag wordt gegeven. Bijvoorbeeld dagbesteding, atelierwerking, dieren op de boerderij verzorgen… De ondersteuning wordt gegeven in groep met verschillende mensen samen en kan zowel begeleiding als permanentie zijn. Deze ondersteuning loopt telkens van 9u ’s morgens tot 17u ’s avonds. - Individuele ondersteuningsfuncties
- Psychosociale begeleiding: één-op-één-begeleiding om mensen met een handicap en hun omgeving te ondersteunen in de organisatie van hun dagelijkse leven. Zo kan je begeleiding vragen bij het leren beheren van je financiën, ondersteuning over het omgaan met je handicap…
- Praktische hulp: ondersteuning bij ADL-activiteiten in een één op één relatie. Bijvoorbeeld helpen met wassen, aankleden, eten, naar het toilet gaan, huishouden doen…
- Globale individuele ondersteuning: Dit is ondersteuning die verschillende levensdomeinen kan omvatten. De aard van de ondersteuning kan verschillen en de verschillende vormen van ondersteuning kunnen door elkaar lopen: stimulatie, coaching, training, assistentie bij activiteiten…
- Oproepbare permanentie
Er is altijd begeleiding beschikbaar om na een oproep binnen een bepaalde tijd (maximaal 30 minuten) specifiek voor jou ondersteuning te geven. Bijvoorbeeld: je valt ’s nachts uit je bed en geraakt niet meer recht. Na contact met een centrale komt er iemand ter plekke om jou recht te helpen.
Ondersteuningsplan (OP)
Het OP is een plan of schema waarbij je nagaat welke ondersteuning je nodig hebt en wie geschikt is om jou hierbij te helpen. Het Ondersteuningsplan is het resultaat van je vraagverhelderingsproces. Als hieruit blijkt dat je intensieve en/of handicapspecifieke ondersteuning nodig hebt, kan je een Persoonsvolgend Budget aanvragen. Het resultaat van je vraagverhelderingsproces vul je dan in een sjabloon van het VAPH in.
Ondersteuningsnood
Wat jij nodig hebt aan ondersteuning. Bijvoorbeeld: assistentie bij het wassen en aankleden, dagbesteding, hulp bij het omgaan met geld, iemand die je naar je werk brengt, overnachting in een voorziening…
Persoonlijke-Assistentie Budget (PAB)
Een budget dat het VAPH je geeft om ondersteuning aan minderjarigen met een handicap in een thuissituatie te organiseren en te betalen. Lees er hier meer over.
Persoonsvolgend Budget (PVB)
Het PVB is een som geld die je krijgt van de overheid. De hoogte van het budget hangt af van jouw zorgzwaarte en jouw context. Je krijgt een PVB om jouw ondersteuning en zorg mee te betalen. Hiermee betaal je dus jouw voorziening, jouw dienstencheques, een vrijwilliger, een assistent, een zorgboerderij… Meer weten over het PVB? Klik dan hier.
Prioritering
De overheid heeft niet genoeg financiële middelen om iedereen met een vraag naar een PVB direct een budget te geven. Daarom worden alle vragen ingedeeld naar dringendheid. De dringendste vragen krijgen het snelste PVB. Hoe dit in zijn werk gaat, lees je hier.
Prioriteitengroep
Je vraag naar een Persoonsvolgend Budget wordt geprioriteerd door een speciale commissie. Afhankelijk van hoe dringend men jouw vraag vind, kom je terecht in een prioriteitengroep. Lees hier alles over de prioriteitengroepen.
Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH)
Rechtstreeks Toegankelijke Hulp is beperkte, handicapspecifieke ondersteuning waarvoor je geen goedkeuring van het VAPH nodig hebt. Je moet hiervoor dus geen aanvraag bij het VAPH indienen. Iedereen die een (vermoeden van) handicap heeft en af en toe handicapspecifieke ondersteuning nodig heeft, kan hiervan gebruik maken. Lees hier meer.
Regionale Prioriteitencommissie (RPC)
Een commissie die oordeelt hoe dringend jouw vraag naar een Persoonsvolgend Budget is.
Reguliere dienstverlening
Ondersteuning door diensten die niet handicapspecifiek zijn en waar iedereen gebruik van kan maken.
vb: poetshulp, maaltijd aan huis, taxicheques, tuinman, oppasdiensten…
Spoedprocedure
Een uitzonderingsprocedure om een Persoonsvolgend Budget aan te vragen en dit direct te krijgen in gevallen van snel degeneratieve aandoeningen. Meer info hierover vind je hier.
Thuisbegeleiding
Een vorm van hulpverlening waarbij men bij jou thuis komt. Je kan deze begeleiding zowel krijgen via Rechtstreeks Toegankelijke Hulp als met je Persoonsvolgend Budget.
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)
Het VAPH is een dienst binnen de Vlaamse Overheid die ervoor zorgt dat mensen met een handicap zo zelfstandig mogelijk kunnen leven met een zo groot mogelijke levenskwaliteit. Het agentschap zorgt daarom voor financiële tussenkomst op verschillende vlakken:
- VAPH zorgt voor een budget waarmee je je handicapspecifieke ondersteuningsnood kan invullen.
- VAPH komt tegemoet in de aankoop van handicapspecifieke hulpmiddelen of aanpassingen in je huis of aan je wagen. (voorbeeld: douchestoel, traplift, gas en rem aan het stuur, …)
Voucher
Dit is een manier om je Persoonsvolgend Budget te vragen. Met een voucher vraag je het VAPH om het beheer van je budget voor jou te regelen. Het VAPH betaalt dan met jouw PVB de zorgaanbieder waar je zorg bij inkoopt. Het geld komt dus niet op jouw rekening. Deze werkwijze kan alleen als je ondersteuning inkoopt bij diensten die door het VAPH vergund zijn. Wanneer je een vergunde VAPH-zorgaanbieder gekozen hebt, sluit je met hen een contract af, via voucher. Het VAPH vergoedt dan rechtstreeks de dienst voor de ondersteuning die jij bij hen inkoopt.
Vraagverhelderingsproces
Wanneer je nood hebt aan ondersteuning is het belangrijk om deze vraag te kaderen. Hoe ziet jouw leven er nu uit? Hoe ziet jouw gewenste situatie er uit? Welke ondersteuning heb je hiervoor nodig? Wie kan die jou bieden? En wie net niet? Het kaderen van jouw ondersteuningsnood en het zoeken naar de gepaste oplossing hiervoor, is het vraagverhelderingsproces. Belangrijk hierbij is dat jouw wensen centraal staan.
Woon- en leefkosten
De kosten bij een door het VAPH vergunde zorgaanbieder die je niet met je PVB kan betalen, maar met eigen middelen moet financieren. vb: huur voor je kamer, de maaltijden, toiletartikelen, de was… Kortom, de zaken die iedereen die alleen woont moet betalen, met of zonder handicap.
Zorgbudget voor mensen met een handicap
Ook wel bekend onder de oude naam BOB of gewoon zorgbudget.
€300 per maand om ondersteuning mee in te kopen. Voor mensen met beperkte zorgnood. Je kan dit niet zelf aanvragen. Meer info hier.
Zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden
Ook wel bekend onder de oude naam zorgverzekering. Het is een zorgbudget van 130 euro/maand voor mensen die veel zorg nodig hebben. Dat zijn bijvoorbeeld ouderen die in een woonzorgcentrum verblijven of mensen van alle leeftijden die thuis veel (eventueel professionele) ondersteuning nodig hebben. Meer info hier.
Zorgbudget voor ouderen
Ook wel bekend onder de oude naam ’tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden. Het is een zorgbudget voor 65’+ers met een zorgnood. Hoeveel dit budget bedraagt, hangt af van het inkomen en van de zorgzwaarte van die oudere persoon. Het is maximaal 583 euro/maand. Meer info hier.
Zorgkas
De Zorgkas is een dienst die de praktische kant van de zorgverzekering uitvoert. Ze geeft financiële ondersteuning aan mensen die veel en voor een lange tijd zorg of ondersteuning nodig hebben. Je moet je hier verplicht bij aansluiten vanaf je 26 en jaarlijks een bepaald bedrag betalen. Zo ben je zelf ook verzekerd. Sinds 1999 wordt hiermee de zorgverzekering gefinancierd. Ook het zorgbudget (het vroegere BOB) zal hiermee betaald worden. Heb je je bijdrage niet betaald, dan heb je ook geen recht op het zorgbudget of op de zorgverzekering. Een lijst van de zorgkassen vind je hier.
